Czerwcowy raport klimatyczno-hydrologiczny dla zlewni strumienia Świerszcz w Roztoczańskim Parku Narodowym
Czerwiec był szóstym z rzędu miesiącem, w mijającym roku, znacznie cieplejszym niż przeciętnie. Ze średnią miesięczną temperaturą 19,1°C, wyższą o 1,6°C od średniej wieloletniej dla tego miesiąca, był chłodniejszy tylko od czerwca z roku 2022 i najcieplejszego dotychczas czerwca z roku 2019, gdy średnia miesięczna temperatura osiągnęła wartość aż 21,5°C.
Stosunkowo chłodny był tylko środek miesiąca, kiedy to w dniach od 12 do 16 czerwca temperatura spadała nocą poniżej 10°C (ryc.1), a 13 czerwca temperatura w ciągu dnia nie osiągnęła 14°C. W końcówce miesiąca odnotowano 4 dni upalne z temperaturą maksymalną > 30°C. Najcieplejszy był ostatni dzień miesiąca ze średnią dobową temperaturą przekraczająca 25°C. Nocy tropikalnych z temperaturą minimalną >20°C w czerwcu nie zanotowano.
Ryc. 1. Warunki termiczno-opadowe w czerwcu 2024 roku na podstawie danych ze stacji metorologicznej RPN w Zwierzyńcu.
Ryc. 2. Wykres wahań zwierciadła wody w piezometrze ujmującym wody poziomu kredowego w okresie XI 2011 – VI 2024 w zlewni Świerszcza, z naniesionymi liniami granicznymi stanów.
Natężenie przepływu strumienia „Świerszcz” w czerwcu wykazywało trend spadkowy i było zróżnicowane nie ze względu na warunki pogodowe, a na działalność bobrów. Średni miesięczny przepływ wyniósł 34 l/s. Najwyższy średni dobowy przepływ odnotowano 11 czerwca – 42 l/s, a najniższy ostatniego dnia miesiąca – 20 l/s. Nocne spadki natężenia przepływu do 10 l/s odnotowane 24 i 30 czerwca spowodowane były podnoszeniem zapór przez bobry w górnym biegu rzeki. Na torfowisku „Międzyrzeki”, w zlewni „Szumu”, poziom wód gruntowych (podobnie jak przepływ w Świerszczu) był niższy od przeciętnego stanu dla analizowanego miesiąca (ryc. 3.).
Ryc. 3. Średni miesięczny poziom występowania zwierciadła wody w torfowisku Międzyrzeki oraz średni miesięczny przepływ strumienia Świerszcz przy Malowanym Moście w czerwcu, w latach 2012-2023 (linie poziome oznaczają wartości średnie wieloletnie).
Ryc. 1. Warunki termiczno-opadowe w czerwcu 2024 roku na podstawie danych ze stacji metorologicznej RPN w Zwierzyńcu. Ryc. 2. Wykres wahań zwierciadła wody w piezometrze ujmującym wody poziomu kredowego w okresie XI 2011 – VI 2024 w zlewni Świerszcza, z naniesionymi liniami granicznymi stanów.Natężenie przepływu strumienia „Świerszcz” w czerwcu wykazywało trend spadkowy i było zróżnicowane nie ze względu na warunki pogodowe, a na działalność bobrów. Średni miesięczny przepływ wyniósł 34 l/s. Najwyższy średni dobowy przepływ odnotowano 11 czerwca – 42 l/s, a najniższy ostatniego dnia miesiąca – 20 l/s. Nocne spadki natężenia przepływu do 10 l/s odnotowane 24 i 30 czerwca spowodowane były podnoszeniem zapór przez bobry w górnym biegu rzeki. Na torfowisku „Międzyrzeki”, w zlewni „Szumu”, poziom wód gruntowych (podobnie jak przepływ w Świerszczu) był niższy od przeciętnego stanu dla analizowanego miesiąca (ryc. 3.).
Ryc. 3. Średni miesięczny poziom występowania zwierciadła wody w torfowisku Międzyrzeki oraz średni miesięczny przepływ strumienia Świerszcz przy Malowanym Moście w czerwcu, w latach 2012-2023 (linie poziome oznaczają wartości średnie wieloletnie).Dane klimatyczno-hydrologiczne w Roztoczańskim Parku Narodowym gromadzone są w ramach Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego GIOŚ oraz projektów badawczych realizowanych przez Park zgodnie z planem ochrony.
Opracowanie
Bogusław Radliński
Dane pomiarowe: Bogusław Radliński, Ewa Szpyra, Robert Stefański, Andrzej Sokołowski, Przemysław Stachyra
Zdjęcie ilustracyjne: Przemysław Stachyra
Dane pomiarowe: Bogusław Radliński, Ewa Szpyra, Robert Stefański, Andrzej Sokołowski, Przemysław Stachyra
Zdjęcie ilustracyjne: Przemysław Stachyra
