Listopadowy raport klimatyczno-hydrologiczny dla zlewni strumienia Świerszcz w Roztoczańskim Parku Narodowym
Listopad był pierwszym i jak dotychczas jedynym miesiącem mijającego roku, zimniejszym niż normalnie. Ze średnią temperaturą wynoszącą 2,4°C, był chłodniejszy od średniej z wielolecia 1998-2023 o 1,2°C. Temperaturę maksymalną 15,9°C odnotowano 1 dnia miesiąca i była to jedyna doba z temperaturą przekraczającą 10°C.
Począwszy od 3 listopada średnie dobowe temperatury nie przekroczyły już 5 °C (ryc. 1). Odnotowano aż 9 dni ze średnią temperaturą nie przekraczającą 0°C. Nocne przymrozki występowały aż 22 razy, ale jak na listopad spadki temperatury nie były duże. Temperaturę minimalną odnotowano 5 listopada na poziomie – 5,°C, a 12 listopada dobowa amplituda temperatury nie osiągnęła 1°C.
Ryc. 1. Warunki termiczno-opadowe w listopadzie 2024 roku na podstawie danych ze stacji meteorologicznej RPN w Zwierzyńcu.
Miesięczna suma opadów w Zwierzyńcu wyniosła 22,6 mm i była prawie o połowę niższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca. Odnotowano tylko 4 dni z dobową sumą opadu, przekraczającą 1 mm i 3 dni z opadem powyżej 5 mm. Maksymalny opad dobowy wystąpił 20 listopada i wyniósł 7,8 mm (ryc. 1). Pierwszy opad śniegu odnotowano 13 listopada, a niewielka pokrywa śnieżna utrzymywała się na gruncie przez jedną dobę 19 dnia miesiąca.
Niewielkie listopadowe opady, nie wpłynęły znacząco na stan zwierciadła wód gruntowych i natężenie przepływu strumienia „Świerszcz”. Zwierciadło wód poziomu kredowego w przeciągu miesiąca opadło o 9 cm, a w ciągu 9 ostatnich miesięcy obniżyło się aż o 130 cm i znajduje się obecnie w dolnej strefie stanów średnich (ryc. 2). Położenie zwierciadła wody płytszych poziomów wodonośnych w listopadzie nie uległo istotnym zmianom.
Ryc. 2.Wykres wahań zwierciadła wody w piezometrze ujmującym wody poziomu kredowego w okresie 1 XI 2012 – 1 XII 2024 w zlewni Świerszcza, z naniesionymi liniami granicznymi stanów.
Średnie miesięczne natężenie przepływu strumienia w listopadzie było mniejsze niż w październiku o 3 litry/s i wyniosło 26 l/s. Najniższy średni dobowy przepływ odnotowano 13 listopada – 20 l/s, a najwyższy 2 dnia miesiąca – 31 l/s. Wielkość przepływu strumienia Świerszcz oraz średni miesięczny poziom wody na torfowisku „Międzyrzeki” miały wartości znacznie poniżej średnich z wielolecia (ryc. 3).
Ryc. 3. Średni miesięczny poziom występowania zwierciadła wody w torfowisku Międzyrzeki oraz średni miesięczny przepływ strumienia Świerszcz przy Malowanym Moście w listopadzie, w latach 2012-2024. Linie poziome oznaczają wartości średnie wieloletnie.
Dane klimatyczno-hydrologiczne w Roztoczańskim Parku Narodowym gromadzone są w ramach Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego GIOŚ oraz projektów badawczych realizowanych przez Park zgodnie z planem ochrony.
Ryc. 1. Warunki termiczno-opadowe w listopadzie 2024 roku na podstawie danych ze stacji meteorologicznej RPN w Zwierzyńcu.Miesięczna suma opadów w Zwierzyńcu wyniosła 22,6 mm i była prawie o połowę niższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca. Odnotowano tylko 4 dni z dobową sumą opadu, przekraczającą 1 mm i 3 dni z opadem powyżej 5 mm. Maksymalny opad dobowy wystąpił 20 listopada i wyniósł 7,8 mm (ryc. 1). Pierwszy opad śniegu odnotowano 13 listopada, a niewielka pokrywa śnieżna utrzymywała się na gruncie przez jedną dobę 19 dnia miesiąca.
Niewielkie listopadowe opady, nie wpłynęły znacząco na stan zwierciadła wód gruntowych i natężenie przepływu strumienia „Świerszcz”. Zwierciadło wód poziomu kredowego w przeciągu miesiąca opadło o 9 cm, a w ciągu 9 ostatnich miesięcy obniżyło się aż o 130 cm i znajduje się obecnie w dolnej strefie stanów średnich (ryc. 2). Położenie zwierciadła wody płytszych poziomów wodonośnych w listopadzie nie uległo istotnym zmianom.
Ryc. 2.Wykres wahań zwierciadła wody w piezometrze ujmującym wody poziomu kredowego w okresie 1 XI 2012 – 1 XII 2024 w zlewni Świerszcza, z naniesionymi liniami granicznymi stanów.Średnie miesięczne natężenie przepływu strumienia w listopadzie było mniejsze niż w październiku o 3 litry/s i wyniosło 26 l/s. Najniższy średni dobowy przepływ odnotowano 13 listopada – 20 l/s, a najwyższy 2 dnia miesiąca – 31 l/s. Wielkość przepływu strumienia Świerszcz oraz średni miesięczny poziom wody na torfowisku „Międzyrzeki” miały wartości znacznie poniżej średnich z wielolecia (ryc. 3).
Ryc. 3. Średni miesięczny poziom występowania zwierciadła wody w torfowisku Międzyrzeki oraz średni miesięczny przepływ strumienia Świerszcz przy Malowanym Moście w listopadzie, w latach 2012-2024. Linie poziome oznaczają wartości średnie wieloletnie.Dane klimatyczno-hydrologiczne w Roztoczańskim Parku Narodowym gromadzone są w ramach Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego GIOŚ oraz projektów badawczych realizowanych przez Park zgodnie z planem ochrony.
Opracowanie:
Bogusław Radliński
Dane pomiarowe: Bogusław Radliński, Ewa Szpyra, Robert Stefański, Andrzej Sokołowski
Zdjęcie ilustracyjne: Ewa Szpyra
Dane pomiarowe: Bogusław Radliński, Ewa Szpyra, Robert Stefański, Andrzej Sokołowski
Zdjęcie ilustracyjne: Ewa Szpyra
