Wrześniowy raport klimatyczno-hydrologiczny dla zlewni strumienia Świerszcz w Roztoczańskim Parku Narodowym
Wrzesień w Roztoczańskim Parku Narodowym był bardzo ciepły. Przy średniej temperaturze wynoszącej 15,4°C był cieplejszy o 2,2°C od średniej z wielolecia 1998-2024 dla tego miesiąca i o 5,3°C od najchłodniejszego dotychczas września 2000 roku.
Na początku miesiąca odnotowano 3 dni upalne z temperaturą maksymalną >30°C, a wyraźne ochłodzenie nastąpiło dopiero w końcówce września, kiedy to pięciokrotnie odnotowano nocne spodki temperatury poniżej 5°C (ryc. 1). 27 dnia miesiąca o poranku odnotowano na wysokości 2 metrów temperaturę -0,6°C, a przygruntowe przymrozki wystąpiły w dniach 25-27 września.
Ryc. 1. Warunki termiczno-opadowe we wrześniu roku 2025, na podstawie danych ze stacji meteorologicznej RPN w Zwierzyńcu.
Miesięczna suma opadów w Zwierzyńcu wyniosła 66,1 mm i była o 7,4 mm wyższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca. Odnotowano trzy dni z dobową sumą opadu przekraczającą 5 mm (ryc. 1), a maksymalny opad dobowy wystąpił 11 września i wyniósł 26,1 mm.
Na koniec trzeciego kwartału bieżącego roku obserwujemy deficyt opadów dochodzący do 100 mm, który pogłębił trwający od początku marca ubiegłego roku, wyraźny trend spadkowy poziomu wód podziemnych i natężenia przepływu strumienia Świerszcz.
Zwierciadło wód podziemnych poziomu kredowego w ciągu miesiąca obniżyło się o kolejne 9 cm osiągając poziom nie notowany od marca 2021 roku (ryc. 2). W wyższym, czwartorzędowym poziomie wodonośnym spadek był mniejszy (6 cm ). Tu zaznaczył się przejściowy wzrost retencji po obfitszych opadach.
Na koniec trzeciego kwartału bieżącego roku obserwujemy deficyt opadów dochodzący do 100 mm, który pogłębił trwający od początku marca ubiegłego roku, wyraźny trend spadkowy poziomu wód podziemnych i natężenia przepływu strumienia Świerszcz.
Zwierciadło wód podziemnych poziomu kredowego w ciągu miesiąca obniżyło się o kolejne 9 cm osiągając poziom nie notowany od marca 2021 roku (ryc. 2). W wyższym, czwartorzędowym poziomie wodonośnym spadek był mniejszy (6 cm ). Tu zaznaczył się przejściowy wzrost retencji po obfitszych opadach.
Ryc. 2. Wahania zwierciadła wody w piezometrze ujmującym wody poziomu kredowego w okresie XI 2012 – IX 2025 w zlewni Świerszcza (z naniesionymi liniami granicznymi stanów) z odrębnym zobrazowaniem wahań płytszych wód podziemnych we wrześniu roku bieżącego.
Ryc. 3. Średni miesięczny poziom występowania zwierciadła wody w torfowisku Międzyrzeki oraz średni miesięczny przepływ strumienia Świerszcz przy Malowanym Moście we wrześniu, w latach 2012-2025. Linie poziome oznaczają wartości średnie wieloletnie.
Dane hydrologiczno-klimatyczne w Roztoczańskim Parku Narodowym gromadzone są w ramach Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego będącego podsystemem monitoringu przyrody Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
Opracowanie
Bogusław Radliński
Dane pomiarowe: Bogusław Radliński, Ewa Szpyra, Robert Stefański, Andrzej Sokołowski, Przemysław Stachyra
Foto ilustracyjne: Przemysław Stachyra
Dane pomiarowe: Bogusław Radliński, Ewa Szpyra, Robert Stefański, Andrzej Sokołowski, Przemysław Stachyra
Foto ilustracyjne: Przemysław Stachyra
Te aktualności mogą Cię zainteresować
-
Edukacyjny tydzień leśny 2025 – Odwiedź nas i zrozum las
W imieniu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie zapraszamy do udziału w wydarzeniu edukacyjnym pod hasłem „Odwiedź nas i zrozum las”, które odbędzie się w dniach 17–23 listopada 2025 r. -
Bukowa Góra w jesiennej odsłonie
-
Adaptacja do zmian klimatu Geopark UNESCO Kamienny las na Lesvos
IV spotkaniu partnerów projektu ADAPTO – „Regions adapting to climate change”, gdzie prezentowano technologie, procedury i źródła finansowania wspierające działania przeciw zmianom klimatu z udziałem Roztoczańskiego Parku Narodowego.
