Idź do

Zasady zwiedzania

Kompleks budynków Izby Leśnej został przystosowany do zwiedzania samodzielnego. Ekspozycje stałe są wyposażone w system lektorów w języku polskim i angielskim. Wszystkie obiekty są przystosowane do zwiedzania przez osoby niepełnosprawne na wózkach inwalidzkich. W kompleksie znajduje się bezpłatna toaleta.

Wstęp na ekspozycje jest płatny, przed zwiedzaniem należy nabyć kartę wstępu w Punkcie Informacji Turystycznej znajdującym się w Spichlerzu, w którym oferujemy również: mapy, wydawnictwa, pamiątki. Karta wstępu upoważnia do jednorazowego wejścia na wszystkie ekspozycje bez limitu czasowego w dniu zakupu karty.

Kompleks Izby Leśnej udostępniany (sezonowo) w okresie letnim:

  • 1 maja - 30 czerwca oraz 1-30 października w soboty i niedziele w godzinach 10.00 - 17.00
  • 1 lipca - 30 września od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00 - 17.00
  • W innych terminach Izba jest udostępniana grupom zorganizowanym po wcześniejszym zgłoszeniu z minimum 5 dniowym wyprzedzeniem w stosunku do planowanego terminu zwiedzania.

Ceny biletów:

  • bilet normalny - 6,00 zł
  • bilet ulgowy - 3,00
  • KDR - 5,00 zł (od osoby)


UWAGA!
Rezerwacje dla grup zorganizowanych w Punkcie Informacji Turystycznej RPN - tel. 84 67 72 025;  e-mail: informacja@roztoczanskipn.pl

Florianka – historia zaklęta w jednym słowie

Florianka jest malowniczą Osadą położoną w zacisznych ostępach leśnych około 7 km na południe od Zwierzyńca. Nazwa osady według legendy wywodzi się od imienia Floriana Szarego – legendarnego rycerza polskiego z XIV wieku opisywanego przez Józefa Ignacego Kraszewskiego w powieści „Jelita”, przez wielu uważanego na protoplastę rodu Zamoyskich. Jak głosi lokalna legenda w czasie powrotu z wyprawy na Ruś Florian Szary zatrzymał się tu ze swoją świtą, by uzupełnić zapasy. Po rozbiciu obozu wybrał się wraz z giermkami na polowanie do puszczy. Niefortunnie natknął się na niedźwiedzia i zaatakowany przez zwierza został dotkliwie poraniony. 

W jego zastępie towarzyszyła mu siostra Janka, która pod dębem opatrzyła mu rany i tak powstała nazwa Florianka. Dąb, ten z legendy, dzisiaj będący już u kresu swego życia, otrzymał nazwę Florian  i po dziś dzień jest tak nazywany. Pierwsze zabudowania Florianki będącej własnością Ordynacji Zamojskiej powstały najprawdopodobniej w pierwszej połowie XIX wieku. Wybudowano tu między innymi: obiekty służące administracji okolicznych lasów, niewielką cegielnię, zabudowania folwarku wraz z rządcówką oraz baraki robotnicze. W kolejnych latach obiekty modernizowano i dostosowywano do różnych funkcji gospodarczych i tak pod koniec XIX wieku folwark został przebudowany i przystosowany do prowadzenia szkółek drzew i krzewów, które działały tu przez niemal 30 lat.
Florianka obecnie znajduje się w zarządzie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Wraz z Ośrodkiem Edukacyjno-Muzealnym oraz Roztoczańskim Centrum Naukowo - Edukacyjnym stanowi terenowy rdzeń działalności edukacyjnej prowadzonej przez Park. To miejsce choć licznie odwiedzane przez turystów, nie zatraciło swojego niepowtarzalnego uroku i klimatu. Położone w otoczeniu puszczańskich lasów koi i wycisza swoich gości, a zarazem pobudza do refleksji.

Izba Leśna we Floriance - „Szklarzówka”

Jednym z filarów działalności Roztoczańskiego Parku Narodowego poza oczywistą ochroną powierzonej przyrody oraz krajobrazu jest ochrona walorów kulturowych. Izba Leśna wraz z jej otoczeniem jest ukłonem w stronę historii miejsca i związanych z nim pozornie zwykłych ludzi – rodziną Szklarzy zamieszkującą osadę nieprzerwanie przez niemal 80 lat.

Leśniczówka w dawnej Ordynacji Zamojskiej

Na bazie zabudowy dawnej leśniczówki oraz budynków gospodarczych z czasów Ordynacji Zamojskiej w 2004 roku powstał tu kompleks edukacyjno-muzealny prezentujący realia życia i pracy leśników OZ oraz lokalnej ludności w okresie 20-lecia międzywojennego. Kompleks, z uwagi na konieczność przeprowadzenia prac remontowych poszczególnych budynków, wyłączono ze zwiedzania w 2020 roku. Po gruntownej rewitalizacji przeprowadzonej przy wsparciu finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w 2021 roku „Szklarzówka” została ponownie udostępniona zwiedzającym w nowej, pełniejszej odsłonie. Wystawy zostały zaaranżowane na nowo oraz wzbogacone o liczne eksponaty.

„Szklarzówka” w nowej odsłonie stała się sentymentalną podróżą w przeszłość, dla wielu odwiedzających podróżą do czasów dzieciństwa, połączniem słowa i obrazu minionej epoki. Ekspozycje zostały tak skomponowane, żeby ukazywały harmonijne zależności pomiędzy człowiekiem, a przyrodą której jest on nieodzownym elementem. Skłaniają do zatrzymania się na chwilę w codziennym pędzie, refleksji nad tym co w życiu człowieka jest elementarne i najważniejsze. W kompleksie Izby Leśnej na bazie trzech budynków prezentowane są cztery ekspozycje stałe, dodatkowo w każdym sezonie letnim przynajmniej jedna wystawa czasowa w Zielonej Sali.
Wnętrze Izby Leśnej we Floriance

Spichlerz

Obiekt zrekonstruowany na wzór charakterystycznych dla Roztocza drewnianych spichlerzy podcieniowych, poza funkcją Punktu Informacji Turystycznej pełni również rolę wystawienniczą, mieszczą się w nim dwie wystawy:

„Aleksandra Wachniewska – malarka Roztocza” - wystawa prezentuje postać Aleksandry Wachniewskiej, urodzonej w pobliskim folwarku wybitnej malarki roztoczańskich drzew i krajobrazu, regionalistki i orędowniczki ochrony przyrody, osoby która walnie przyczyniła się do utworzenia Roztoczańskiego Parku Narodowego. Wystawa na bazie licznych fotokopii obrazów artystki prezentuje przekrój przez jej bogaty dorobek artystyczny, ukazując również jej bogatą działalność społeczną.

„Florianka – bastion niepodległości” – wystawa ukazująca Floriankę na tle działań wojennych mających miejsce na Zamojszczyźnie we wrześniu 1939 roku oraz dramatycznych wydarzeń czasu okupacji. Tematem wiodącym wystawy jest postać Stanisława Szklarza ps. ,,Zawisza” żołnierza 9 pułku piechoty Armii Krajowej Ziemi Zamojskiej, mieszkańca Florianki, pracownika Ordynacji Zamojskiej, pierwszego powojennego leśniczego Leśnictwa Florianka. Wystawa ukazuje jego rolę w obsłudze zrzutowiska broni alianckiej „Hipopotam” działającego nieopodal Florianki wiosną 1944 roku oraz jego tragiczny los po wojnie - w 1947 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa.

Wystawy znajdujące się w Spichlerzu:

Spichlerz - Punkt Informacji Turystycznej RPN we Floriance

STODOŁA

„Narzędzia i urządzenia rolno-leśne” - stała ekspozycja galeryjna ulokowana w drewnianej stodole krytej strzechą. Wystawa złożona z dwóch bloków tematycznych ściśle związanych z codziennym życiem i pracą mieszkańców osady i okolicznych miejscowości w okresie 20-lecia międzywojennego. 

Wyeksponowano tu m.in. narzędzia używane w dawnych zawodach rzemieślniczych związanych z obróbką drewna takich jak: cieśla, kołodziej, bednarz, jak również w pracach leśnych w tym w hodowli lasu - pozyskiwaniu drewna i innych płodów leśnych oraz używanych w dawnym rolnictwie na tych terenach
Narzędzia i urządzenia rolno-leśne - stała ekspozycja

Zielona Sala

Budynek dawnej stajni - zrewitalizowany i przystosowany do celów wystawienniczych i edukacyjnych.  W części zamkniętej budynku znajduje się mała sala prelekcyjno – galeryjna, organizowane są tu wystawy czasowe, kameralne zajęcia edukacyjne, prelekcje. W części otwartej obiektu znajduje się ogólnodostępne miejsce odpoczynku i regeneracji dla zwiedzających. Na ścianach dodatkowo prezentowana jest kolekcja tablic urzędowych z różnych okresów funkcjonowania Parku oraz wcześniejszych form ochrony i administracji okolicznych terenów.

Ścieżka krajobrazowa

Prowadzi od Izby Leśnej przez punkt widokowy przy wieży PPOŻ do Ośrodka Hodowli Zwierząt w którym zobaczyć można konika polskiego, owcę uhruską. Wiedzie przez enklawę śródleśną ukazując pomnikowe drzewa oraz dawne założenie folwarczno - ogrodowe funkcjonującego tu w latach 1836-1944 folwarku Ordynacji Zamojskiej. Z wierzchowiny roztacza się widok na śródleśną polanę, dawne szkółki leśne, zabudowania Ośrodka Hodowli Zwierząt, Gajówkę Komanówkę i Izbę Leśną.

Czas przejścia ok. 0,5 godziny, długość 1,2 km.

Ścieżka dendrologiczna

Ścieżka dendrologiczna powstała na bazie pozostałości po dawnych szkółkach drzew i krzewów Ordynacji Zamojskiej prowadzonych tu na początku XX wieku. Została poprowadzona alejkami na powierzchni ok. 3 ha. Ukazuje 60 gatunków drzew i krzewów, w tym ciekawe gatunki egzotyczne pochodzące m.in. z Ameryki Północnej – cyprysik Lawsona, z Japonii – cyprysik groszkowy, z Chin – korkowiec amurski. Wszystkie występujące tu gatunki drzew i krzewów zostały opisane na dedykowanych pulpitach począwszy od nazewnictwa po występowanie, cechy pokrojowe, wygląd liścia, kwiatostanu, owocu. Poza egzotycznymi ciekawostkami na ścieżce zostały oznakowane również gatunki rodzime, dzięki czemu stanowi ona doskonałe narzędzie dydaktyczne pozwalające odwiedzającym samodzielnie poszerzać wiedzę z zakresu dendrologii.

Czas przejścia ok. 0,5 godziny, długość 1,0 km

Ośrodek Hodowli Zachowawczej

XIX wieczne zabudowania dawnego ordynackiego folwarku Florianka wraz z przyległymi łąkami będącymi niegdyś polami uprawnymi i sadami, pełnią obecnie funkcję Ośrodka Hodowli Zachowawczej RPN.

Od 1995 roku jest tu prowadzona stajenna hodowla konika polskiego - zwierzęcia herbowego Roztoczańskiego Parku Narodowego, silnie osadzonego w krajobrazie Parku oraz historii Regionu. Geneza tej prymitywnej rasy konia jest ścisłe związana z Ordynacją Zamojską.

To właśnie w „Zwierzyńcu” hrabiów Zamoyskich były utrzymywane ostatnie na ziemiach polskich dzikie leśne konie tarpany odłowione w puszczy białowieskiej w drugiej połowie XVIII wieku.

W czasach powojennych XX wieku udomowieni potomkowie dzikich tarpanów z okolicznych miejscowości stanowili fundament dla prac hodowlanych zapoczątkowanych przez profesora Tadeusza Vetulaniego, których efektem jest znany nam dzisiaj konik polski.

Park poza typową hodowlą zachowawczą w tym stajenną i rezerwatową przygotowuje wyselekcjonowane koniki do pracy z człowiekiem, są one użytkowane w zaprzęgach oraz do jazdy wierzchem. Ośrodek we Floriance świadczy całoroczne usługi w zakresie przewozów turystycznych zaprzęgami. W lecie są to różnego typu powozy, zimą bardzo popularne kuligi. W okresie wakacyjnym w Ośrodku działa również szkółka jeździecka, można w niej, pod bacznym okiem instruktorów, rozpocząć swoją przygodę z jeździectwem, bądź doskonalić już posiadane umiejętności.

AUTORZY

Tekst: Łukasz Sędłak
Zdjęcia: Paweł Marczakowski, Robert Stefański, Grzegorz Szkutnik, Jarosław Wawerski