Przejdź do menu głównego Przejdź do treści

Stawy Echo

Stawy Echo, pierwotnie utworzone w latach 20. XX wieku, stanowiące relikty dawnych mokradeł, przekształciły się w malownicze akweny rekreacyjne. Po przeprowadzonej renowacji, zachowując swój historyczny układ, teraz stanowią oazę spokoju wśród lasów i wydm. Mimo licznych odwiedzin turystycznych, stawy zmierzały w kierunku degradacji, co skłoniło Roztoczański Park Narodowy do działań ochronnych. Dzięki inicjatywom takim jak budowa platformy widokowej czy ograniczenie penetracji wydmy, dąży się do zachowania unikalnego ekosystemu tego miejsca. Jednak intensywne użytkowanie, zwłaszcza w okresie sezonu, stwarza wyzwania związane z ochroną przyrody i stabilnością terenu stawów.

Zespół stawów do 2002 roku składał się z 9 zbiorników. Obecnie po przeprowadzonej renowacji i naturalizacji stawów, istnieją 4 zbiorniki, które swoim kształtem przypominają układ z okresu międzywojennego.

Stawy zasilane są wodami śródleśnego strumienia Świerszcz, który wypływa z torfowiska Międzyrzeki - obszaru objętego ochroną ścisłą. Głębokość poszczególnych zbiorników jest niewielka i wynosi od 0,5 m do ok. 1,5 m. Stawy są napełniane wczesną wiosną, a na przełomie października i listopada woda jest spuszczana.

Malowniczo położone w płaskiej, rozległej dolinie Świerszcza, wśród lasów, u stóp wydmy, stawy Echo są atrakcyjne pod względem krajobrazowym a także rekreacyjnym.

Już wkrótce po ich utworzeniu stały się popularnym miejscem wypoczynku. Największy ze stawów przylegający do zalesionej wydmy pełni od wielu lat rolę kąpieliska. Atrakcyjność tego miejsca, poza walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi wynikała też z niewielkiej odległości od Zwierzyńca (ok. 1km), jednak wystarczającej, aby odpocząć w ciszy śródleśnego zakątka.

Przez wiele lat przed włączeniem ich do Parku, stawy były wykorzystywane jako miejsce rekreacji przez ludność miejscową, mieszkańców Zamościa oraz uczestników organizowanych w okolicy obozów harcerskich i wczasowiczów przebywających w funkcjonujących w Zwierzyńcu ośrodkach wypoczynkowych.

Dzisiaj stawy nadal są bardzo licznie odwiedzane. W słoneczne, ciepłe dni podczas sezonu turystycznego zdarza się, że plażuje tu do kilku tysięcy osób. 

Tak silna antropopresja pociągała za sobą negatywne przekształcenia środowiska naturalnego. Roztoczański Park Narodowy poczynił kroki w kierunku ograniczenia funkcji rekreacyjnej stawów. Zlikwidowano wypożyczalnię sprzętu pływającego. W 1985 r. wyprowadzono z terenu Parku znajdujący się nieopodal ośrodek wczasowy "Zacisze", odzyskując niejako zajmowany przez niego fragment Parku dla turystyki poznawczej poprzez udostępnienie ścieżki przyrodniczej po wydmie do stawów Echo.
Nasilony ruch samochodowy jest źródłem hałasu i zanieczyszczających powietrze spalin. Wzmożona penetracja terenów w najbliższej okolicy plaży łączy się z ich zaśmiecaniem i zanieczyszczaniem, wydeptywaniem ścieżek, niszczeniem roślinności, płoszeniem zwierząt, szczególnie bytujących na sąsiednich zbiornikach.

Intensywne korzystanie z kąpieliska i użytkowanie plaży uruchomiło procesy erozyjne, które przez lata powodowały cofanie się granicy lasu. Świadkami jej przebiegu sprzed kilkudziesięciu laty są pozostałe w piasku pojedyńcze karpy korzeniowe.
Nasilanie się tych zjawisk w ostatnich latach zaczęło zagrażać istnieniu wydmy, której częścią jest plaża. Na utrwalonej wydmie porośniętej borem sosnowym ekosystem jest kruchy i bardzo łatwo w ciągu krótkiego czasu zniszczyć to, co przyroda budowała przez kilkaset lat.

Podjęte przez RPN działania: ograniczenie penetracji wydmy w pasie wzdłuż granicy lasu, budowa pomostu antyerozyjnego, nasadzenia, mają na celu zatrzymanie procesów niszczących wydmę i stworzenie warunków do jej ustabilizowania przez wkraczającą roślinność. Wybudowana platforma widokowa przystosowana dla osób niepełnosprawnych ruchowo wraz z podestem i podjazdami oraz utwardzoną ścieżką od OEM i kładką na parkingu mają koncentrować ruch turystyczny i minimalizować niekorzystne oddziaływanie na przyrodę stawów Echo.

2.jpg - 361.13 kB

Stawy Echo

Kąpielisko

Stawy Echo, położone w malowniczym rozlewisku strumienia Świerszcz w Roztoczańskim Parku Narodowym, to doskonałe miejsce dla rodzin z dziećmi i miłośników kąpieli. Zmodernizowane drewniane pomosty oraz platforma widokowa, odnowione w 2021 roku, tworzą przyjemne przestrzenie do spacerów i podziwiania urokliwych krajobrazów.


Teren jest dostosowany dla osób z niepełnosprawnościami, umożliwiając poruszanie się na wózkach inwalidzkich. 

Przy obiekcie znajduje się płatny parking (czynny od kwietnia do października) oraz płatna toaleta, zapewniając wygodę dla odwiedzających. Stawy Echo oferują nie tylko doskonałe warunki do wypoczynku i spacerów, lecz również stanowią oazę spokoju i harmonii z naturą, tworząc niezapomniane doświadczenie dla wszystkich gości.
Komunikat

Parking niestrzeżony (płatny od kwietnia do października)

Płatna toaleta

Regulamin parkingu przy Stawach Echo

Ostoja ptactwa wodno-błotnego

Ostoja konika polskiego

AUTORZY

Tekst: Magdalena Kaproń
Zdjęcia: Aneta Dybowska, Paweł Marczakowski

Skorzystaj ze ścieżek RPN i podziwiaj Stawy Echo!

Ścieżka po wydmie do Stawów Echo (niebieska)
Ścieżka do Stawów Echo (czarna)